Polacy w kampanii afrykańskiej
 |
|
 |
|
| Polacy w kampanii północnoafrykańskiej | |
|
|
|
Z ewakuowanych żołnierzy polskich, internowanych w Rumunii i na Węgrzech oraz przedzierających się z okupowanej Polski ochotników, rozpoczęto w Syrii formowanie Brygady Strzelców Karpackich. Załamanie się Francji w czerwcu 1940 r., a następnie jej kapitulacja, postawiły brygadę w trudnej sytuacji. Pragnąc wykonać rozkaz Naczelnego Wodza gen. Sikorskiego, dowódca brygady gen. Stanisław Kopański postanowił przejść z podległymi sobie oddziałami z Syrii do Palestyny, tak aby znalazły się tam pod dowództwem brytyjskim.
Po bezkonfliktowym odejściu pierwszych transportów dowódca francuskiej Armii "Lewantu" wydał rozkaz rozbrojenia i zatrzymania pozostałych pododdziałów brygady. Wobec zdecydowanej postawy Polaków Francuzi zdali sobie sprawę, iż próby rozbrojenia oddziałów mogą doprowadzić do rozlewu krwi. Dowódca Armii "Lewantu" cofnął rozkaz o rozbrojeniu i w dniach 27 czerwca-2 lipca ostatnie oddziały polskie opuściły terytorium francuskie. Po krótkim pobycie w Palestynie na początku września 1940 r. brygadę przemieszczono do Egiptu. W Egipcie została zreorganizowana i przezbrojona w sprzęt brytyjski, a napływ ochotników pozwolił zwiększyć jej stan osobowy. Z posiadanych nadwyżek oficerów sformowano Legię Oficerską. W związku z planowaną pełną motoryzacją jednostki rozpoczęto szkolenie motorowe.
Wczesną wiosną 1941 r. brytyjskie dowództwo planowało użyć brygady w walkach na Bałkanach. W związku z tym w marcu rozpoczęto załadunek jednostki na okręty, mające przerzucić ją do Europy. Niepowodzenia wojsk brytyjskich w Grecji spowodowały odwołanie tego rozkazu. W sierpniu 1941 r. brygada otrzymała rozkaz zluzowania oddziałów australijskich w oblężonej twierdzy w Tobruku. Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich, po przydzieleniu jej batalionów australijskiego i czechosłowackiego, obsadziła odcinek południowo-zachodni i zachodni obrony. Wobronie Tobruku brygada walczyła blisko cztery miesiące tracąc 100 poległych oraz ponad 400 rannych i kilkuset chorych żołnierzy. Po wycofaniu się Niemców z rejonu Tobruku (10 grudnia 1941 r.), brygada, w składzie brytyjskiego 13 korpusu walczyła pod Akromą i Gazalą, a jej artyleria pod Bardiją.
Po ponownym przerzuceniu jednostki do Palestyny, co miało miejsce w marcu 1942 r., rozpoczęto przkształcanie brygady w 3 Dywizję Strzelców Karpackich, za datę powstania której przyjmuje się 3 maja 1942 r.
|
|
 |
(1895-1976) W okresie I wojny światowej służył w armii rosyjskiej. Od 1918 r. w Wojsku Polskim. W okresie międzywojennym dowodził m.in. 1 Pułkiem Artylerii Motorowej. W kampanii wrześniowej był szefem Oddziału Operacyjnego Sztabu Naczelnego Wodza. W latach 1940-42 był dowódcą Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Od 21 VII 1943 r. szef Sztabu Naczelnego Wodza. W1944 r. otrzymał stopień generała dywizji. Po zakończeniu wojny należał do przywódców politycznych polskiej emigracji. Zmarł 23 III 1976 r. w Londynie. Odznaczony m.in. orderem Virtuti Militari 4 i 5 kl. |
|
Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich
Dowódca: - gen. Stanisław Kopański. Skład: - 3 bataliony piechoty, - samodzielna kompania CKM, - pułk kawalerii, - pułk artylerii, - kompania saperów, - służby. Stan: - 4450 żołnierzy |
