Bł. Radzym-Gaudenty
19.02.0965-14.10.2013
Błogosławiony Radzym (Radzim)-Gaudenty był przyrodnim bratem i towarzyszem życia i męczeństwa św. Wojciecha. Urodził się ok. 965 prawdopodobnie w czeskich Libicach, jako syn libickiego księcia Sławnika. Jego matki nie znamy, nie była nią jednak matka św. Wojciecha, Strzeżysława z panującego w Czechach rodu Przemyślidów. Od momentu, kiedy bł. Radzym pojawia się w źródłach pisanych towarzyszy swemu bratu św. Wojciechowi. Wiadomo na pewno, że wraz z nim przybył w 988r. do Rzymu i wraz z bratem wstąpił do zakonu benedyktynów, przyjmując zakonne imię Gaudenty. Następne lata spędził w klasztorze na Awentynie i tam też, prawdopodobnie, otrzymał święcenia kapłańskie. W 992r. powrócił wraz z bratem do Czech i osiadł w założonym przez św. Wojciecha klasztorze benedyktynów w Brzewniowie pod Pragą. Gdy skonfliktowany z Przemyślidami i Wrszowcami św. Wojciech opuścił Czechy w 995r. bł. Radzym-Gaudenty towarzyszył mu w podróży do Włoch, Francji, Węgier i wreszcie do Polski, gdzie przybyli przed styczniem 997r. W dalszym ciągu bł. Radzym wraz z bratem udał się z misją do pogańskich Prusów, w trakcie której, 23 kwietnia 997r. św. Wojciech poniósł męczeńską śmierć. Po sprowadzeniu zwłok św. Wojciecha do Gniezna, bł. Radzym wyruszył do Rzymu, gdzie na podstawie jego relacji benedyktyn z awentyńskiego klasztoru, Jan Kanapariusz spisał pierwszy żywot Męczennika. Gdy po kanonizacji św. Wojciecha zapadła decyzja o ustanowieniu w Gnieźnie metropolii - "arcybiskupstwa św. Wojciecha", to właśnie bł. Radzyma-Gaudentego uznano za najgodniejszego kandydata na pierwszego metropolitę. Sakrę biskupią otrzymał bł. Radzym prawdopodobnie z rąk papieża Sylwestra II jesienią 999r. W marcu 1000r. podczas pielgrzymki do grobu św. Wojciecha cesarz Otton III dokonał inwestytury bł. Radzyma-Gaudentego na arcybiskupa św. Wojciecha. Podporządkował mu jednocześnie nowo mianowanych biskupów: kołobrzeskiego - Rainberna, wrocławskiego - Jana i krakowskiego - Poppona. Biskupstwo misyjne z siedzibą w Poznaniu pozostało do śmierci biskupa Ungera zależne bezpośrednio od Stolicy Apostolskiej. O dalszej działalności pierwszego arcybiskupa gnieźnieńskiego wiemy bardzo niewiele. Według Galla Anonimamiał miał miejsce jakiś gwałtowny konflikt między bł. Radzymem a Bolesławem Chrobrym, który spowodował rzucenie klątwy na księcia. Być może spór dotyczył wyprawy Chrobrego do Czech. Bł. Radzym-Gaudenty zmarł prawdopodobnie wkrótce po 1011r. Wkrótce po śmierci zaczął być czczony jako brat i następca św. Wojciecha. Bł. Radzym nie był nigdy kanonicznie wyniesiony na ołtarze. Jego ciało zostało wywiezione do Czech w czasie najazdu księcia czeskiego Brzetysława w 1038r. i odtąd spoczywa w katedrze św. Wita a Pradze. Od tego momentu kult błogosławionego w Polsce zaczął wygasać, utrzymywał się jedynie dość długo u tynieckich benedyktynów. Ostatnio kult bł. Radzyma-Gaudentego zaczął ponownie ożywać. Jego święto obchodzone jest w diecezji Gnieźnieńskiej 14 października.
